Do vấn đề về sức khỏe và tuổi tác nên người già, người có tuổi thường lựa chọn hình thức đánh máy di chúc hơn là viết tay. Tuy nhiên thực tế, họ lại không thực sự nắm rõ quy định về vấn đề nếu làm di chúc đánh máy thì cần có bao nhiêu người làm chứng? Có được đánh máy sẵn di chúc trước khi công chứng hay không? Pháp luật quy định về điều này như thế nào? Hãy cùng Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé!
>>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng văn bản thoả thuận phân chia di sản thừa kế mới nhất 2022
1. Di chúc đánh máy cần bao nhiêu người làm chứng?
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì "Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết."
Theo đó, để di chúc có hiệu lực pháp luật thì ngoài việc đáp ứng điều kiện về ý chí của người để lại di chúc, điều kiện về nội dung di chúc (không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức) thì hình thức của di chúc cũng không trái quy định.
Điều 627 Bộ luật Dân sự quy định hình thức của di chúc gồm: Di chúc bằng văn bản và di chúc miệng. Trong di chúc bằng văn bản lại có di chúc bằng văn bản có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng hoặc có chứng thực.
Về vấn đề đánh máy di chúc, Điều 634 Bộ luật Dân sự nêu rõ:
"Điều 634. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng
Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 và Điều 632 của Bộ luật này.
>>>> Xem thêm: Làm dịch vụ sổ đỏ uy tín trọn gói
Có thể thấy, khi đánh máy di chúc thì phải có 02 người làm chứng và chỉ đánh máy khi tự người lập di chúc không thể viết bản di chúc.
Lưu ý: Về người làm chứng cho di chúc đánh máy, Điều 632 Bộ luật Dân sự quy định những người sau đây không được làm chứng:
- Người thừa kế theo di chúc/theo pháp luật của người lập di chúc.
- Người có quyền, nghĩa vụ liên quan về tài sản tới nội dung di chúc.
- Người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Như vậy, di chúc đánh máy hoàn toàn hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Có ít nhất 02 người làm chứng không thuộc trường hợp không được làm chứng.
- Người lập di chúc phải ký/điểm chỉ trước mặt hai người làm chứng vào bản di chúc. Người làm chứng cũng phải ký vào bản di chúc để xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc.
- Đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của di chúc: Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt, nội dung di chúc không vi phạm điều cấm pháp luật, không trái đạo đức xã hội...
2. Có được đánh máy sẵn di chúc trước khi công chứng?
Điều 635 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, di chúc có thể được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của người lập di chúc. Do đó, nếu người lập di chúc có yêu cầu thì phải đáp ứng các quy định chung về công chứng hợp đồng, giao dịch theo Luật Công chứng năm 2014.
Theo đó, khi công chứng hợp đồng, giao dịch, người yêu cầu công chứng có thể soạn thảo sẵn dự thảo hợp đồng, giao dịch hoặc đọc lại dự thảo để Công chứng viên ghi lại nội dung hợp đồng, giao dịch.
>>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền mới nhất 2022
Quy định này cũng áp dụng với di chúc bởi Công chứng viên còn phải kiểm tra dự thảo di chúc trước khi tiến hành công chứng. Các bước thực hiện công chứng di chúc trong trường hợp di chúc được đánh máy sẵn như sau:
Bước 1: Công chứng viên đọc lại dự thảo di chúc. Nếu dự thảo di chúc có điều khoản vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội, đối tượng của di chúc không phù hợp thì Công chứng viên sẽ chỉ rõ cho người lập di chúc để sửa chữa.
Bước 2: Người lập di chúc sẽ phải sửa dự thảo di chúc đã đánh máy sẵn. Nếu không, Công chứng viên có quyền từ chối công chứng.
Ngoài ra, khi công chứng di chúc, người lập di chúc còn có thể tự đọc dự thảo di chúc và Công chứng viên sẽ soạn thảo nội dung theo ý định của người lập di chúc. Sau khi hoàn thiện dự thảo, người lập di chúc cũng được đọc lại và chỉ khi đồng ý toàn bộ nội dung trong dự thảo di chúc thì Công chứng viên mới tiến hành bước tiếp theo.
Bước 3: Sau khi đã được sự đồng ý của người lập di chúc về dự thảo và Công chứng viên đã kiểm tra, rà soát lại toàn bộ nội dung của di chúc thì Công chứng viên sẽ hướng dẫn người lập di chúc ký/điểm chỉ vào từng trang của di chúc.
Bước 4: Sau khi người lập di chúc xuất trình đầy đủ bản chính của giấy tờ liên quan đến nội dung di chúc để đối chiếu thì Công chứng viên sẽ ký từng trang của di chúc và ký lời chứng của Công chứng viên.
>>>> Có thể bạn quan tâm: Phí công chứng di chúc hiện nay tính như thế nào?
Nói tóm lại, người lập di chúc hoàn toàn được quyền đánh máy sẵn trước khi công chứng bởi trong quá trình công chứng, Công chứng viên sẽ kiểm tra, rà soát nội dung, hình thức, điều kiện hợp pháp của di chúc.
Đặc biệt, dù không công chứng nhưng người lập di chúc cũng hoàn toàn được quyền đánh máy sẵn di chúc nếu có đủ 02 người làm chứng và di chúc đánh máy đáp ứng điều kiện có hiệu lực của di chúc.
Như vậy, trên đây là giải đáp cho câu hỏi có được đánh máy sẵn di chúc không? Ngoài ra, nếu như bạn có thắc mắc gì liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về công chứng và Sổ đỏ, xin vui lòng liên hệ tới Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường theo thông tin:
MIỄN PHÍ DỊCH VỤ CÔNG CHỨNG TẠI NHÀ
Địa chỉ: Số 184 Dương Bá Trạc, phường 2, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 0943.55.44.66
Email: ccnguyenvietcuong@gmail.com
>>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng văn bản thoả thuận phân chia di sản thừa kế mới nhất 2022
1. Di chúc đánh máy cần bao nhiêu người làm chứng?
Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì "Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết."
Theo đó, để di chúc có hiệu lực pháp luật thì ngoài việc đáp ứng điều kiện về ý chí của người để lại di chúc, điều kiện về nội dung di chúc (không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức) thì hình thức của di chúc cũng không trái quy định.
Điều 627 Bộ luật Dân sự quy định hình thức của di chúc gồm: Di chúc bằng văn bản và di chúc miệng. Trong di chúc bằng văn bản lại có di chúc bằng văn bản có người làm chứng, không có người làm chứng, có công chứng hoặc có chứng thực.
Về vấn đề đánh máy di chúc, Điều 634 Bộ luật Dân sự nêu rõ:
"Điều 634. Di chúc bằng văn bản có người làm chứng
Trường hợp người lập di chúc không tự mình viết bản di chúc thì có thể tự mình đánh máy hoặc nhờ người khác viết hoặc đánh máy bản di chúc, nhưng phải có ít nhất là hai người làm chứng. Người lập di chúc phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng; những người làm chứng xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc và ký vào bản di chúc.
Việc lập di chúc bằng văn bản có người làm chứng phải tuân theo quy định tại Điều 631 và Điều 632 của Bộ luật này.
>>>> Xem thêm: Làm dịch vụ sổ đỏ uy tín trọn gói
Có thể thấy, khi đánh máy di chúc thì phải có 02 người làm chứng và chỉ đánh máy khi tự người lập di chúc không thể viết bản di chúc.
Lưu ý: Về người làm chứng cho di chúc đánh máy, Điều 632 Bộ luật Dân sự quy định những người sau đây không được làm chứng:
- Người thừa kế theo di chúc/theo pháp luật của người lập di chúc.
- Người có quyền, nghĩa vụ liên quan về tài sản tới nội dung di chúc.
- Người chưa thành niên hoặc mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi.
Như vậy, di chúc đánh máy hoàn toàn hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện sau đây:
- Có ít nhất 02 người làm chứng không thuộc trường hợp không được làm chứng.
- Người lập di chúc phải ký/điểm chỉ trước mặt hai người làm chứng vào bản di chúc. Người làm chứng cũng phải ký vào bản di chúc để xác nhận chữ ký, điểm chỉ của người lập di chúc.
- Đáp ứng các điều kiện có hiệu lực của di chúc: Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt, nội dung di chúc không vi phạm điều cấm pháp luật, không trái đạo đức xã hội...
2. Có được đánh máy sẵn di chúc trước khi công chứng?
Điều 635 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, di chúc có thể được công chứng hoặc chứng thực theo yêu cầu của người lập di chúc. Do đó, nếu người lập di chúc có yêu cầu thì phải đáp ứng các quy định chung về công chứng hợp đồng, giao dịch theo Luật Công chứng năm 2014.
Theo đó, khi công chứng hợp đồng, giao dịch, người yêu cầu công chứng có thể soạn thảo sẵn dự thảo hợp đồng, giao dịch hoặc đọc lại dự thảo để Công chứng viên ghi lại nội dung hợp đồng, giao dịch.
>>>> Xem thêm: Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền mới nhất 2022
Quy định này cũng áp dụng với di chúc bởi Công chứng viên còn phải kiểm tra dự thảo di chúc trước khi tiến hành công chứng. Các bước thực hiện công chứng di chúc trong trường hợp di chúc được đánh máy sẵn như sau:
Bước 1: Công chứng viên đọc lại dự thảo di chúc. Nếu dự thảo di chúc có điều khoản vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội, đối tượng của di chúc không phù hợp thì Công chứng viên sẽ chỉ rõ cho người lập di chúc để sửa chữa.
Bước 2: Người lập di chúc sẽ phải sửa dự thảo di chúc đã đánh máy sẵn. Nếu không, Công chứng viên có quyền từ chối công chứng.
Ngoài ra, khi công chứng di chúc, người lập di chúc còn có thể tự đọc dự thảo di chúc và Công chứng viên sẽ soạn thảo nội dung theo ý định của người lập di chúc. Sau khi hoàn thiện dự thảo, người lập di chúc cũng được đọc lại và chỉ khi đồng ý toàn bộ nội dung trong dự thảo di chúc thì Công chứng viên mới tiến hành bước tiếp theo.
Bước 3: Sau khi đã được sự đồng ý của người lập di chúc về dự thảo và Công chứng viên đã kiểm tra, rà soát lại toàn bộ nội dung của di chúc thì Công chứng viên sẽ hướng dẫn người lập di chúc ký/điểm chỉ vào từng trang của di chúc.
Bước 4: Sau khi người lập di chúc xuất trình đầy đủ bản chính của giấy tờ liên quan đến nội dung di chúc để đối chiếu thì Công chứng viên sẽ ký từng trang của di chúc và ký lời chứng của Công chứng viên.
>>>> Có thể bạn quan tâm: Phí công chứng di chúc hiện nay tính như thế nào?
Nói tóm lại, người lập di chúc hoàn toàn được quyền đánh máy sẵn trước khi công chứng bởi trong quá trình công chứng, Công chứng viên sẽ kiểm tra, rà soát nội dung, hình thức, điều kiện hợp pháp của di chúc.
Đặc biệt, dù không công chứng nhưng người lập di chúc cũng hoàn toàn được quyền đánh máy sẵn di chúc nếu có đủ 02 người làm chứng và di chúc đánh máy đáp ứng điều kiện có hiệu lực của di chúc.
Như vậy, trên đây là giải đáp cho câu hỏi có được đánh máy sẵn di chúc không? Ngoài ra, nếu như bạn có thắc mắc gì liên quan đến nội dung trên hoặc cần tư vấn các vấn đề pháp lý khác về công chứng và Sổ đỏ, xin vui lòng liên hệ tới Văn phòng công chứng Nguyễn Việt Cường theo thông tin:
MIỄN PHÍ DỊCH VỤ CÔNG CHỨNG TẠI NHÀ
Địa chỉ: Số 184 Dương Bá Trạc, phường 2, quận 8, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 0943.55.44.66
Email: ccnguyenvietcuong@gmail.com